JPK – czyli Jednolity Plik Kontrolny – to rodzaj formy, w jakiej podatnik zobowiązany jest udostępnić administracji skarbowej informacje rachunkowo – podatkowe. Sam plik musi posiadać format określony uprzednio przez Ministerstwo Finansów. Tym samym opisywany dokument winien być sporządzony zgodnie ze schematem udostępnionym na stronie MF. Następnie gotowy plik należy przesłać fiskusowi – przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej – za pomocą aplikacji udostępnionej przez resort finansów, aplikacji on-line lub odpowiedniego programu księgowego. Przekazany w ten sposób dokument musi zostać opatrzony profilem zaufanym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Innym sposobem dostarczenia pliku JPK jest przekazanie takowego na nośniku danych (np. pendrivie lub płycie CD/DVD). Nie jest możliwe zarówno przesłanie JPK na skrzynkę e-mail (należącą do fiskusa), jak i udostępnienie dokumentu przy wykorzystaniu platformy ePUAP.
JPK przekazywane bez wezwania ze strony organu podatkowego – rodzaje
Jeden z podziałów, jakie obowiązują w przypadku plików JPK, uwzględnia dwie grupy dokumentów: wysyłane przez podatnika bez wezwania oraz przesyłane na żądanie organu podatkowego.
JPK wysyłane bez wezwania to JPK_V7M i JPK_V7K.
JPK_V7M wraz z częścią ewidencyjną i deklaracyjną, zobowiązywani się przesyłać przedsiębiorcy rozliczający podatek VAT raz w miesiącu, natomiast JPK_V7K obowiązuje w przypadku podatników rozliczających VAT kwartalnie. W drugim z przypadków pliki JPK obejmujące dwa pierwsze miesiące każdego kwartału zawierają jedynie część ewidencyjną, zaś plik przesyłany za ostatni miesiąc kwartału uwzględnia zarówno część ewidencyjną, jak i deklaracyjną. Zarówno JPK_V7M, jak i JPK_V7K podatnik winien jest przesłać do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
JPK przekazywane na żądanie organu podatkowego – rodzaje
Do plików JPK przekazywanych przez podatnika na żądanie organu podatkowego zaliczamy następujące typy dokumentów:
- JPK_KR (księgi rachunkowe),
- JPK_WB (wyciągi bankowe),
- JPK_MAG (magazyn),
- JPK_FA (faktury),
- JPK_FA_RR (faktury wystawiane w przypadku nabycia produktów rolnych od rolnika ryczałtowego),
- JPK_PKPIR (podatkowa księga przychodów i rozchodów),
- JPK_EWP (ewidencja przychodów).
Należy dodać, że organ podatkowy może zażądać od podatnika (prowadzącego księgi podatkowej/dowód księgowy przy wykorzystaniu odpowiedniego programu komputerowego) przekazania konkretnego rodzaju JPK w trakcie wykonywania czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej. Zakres danych, jakie podatnik zobowiązany jest przedstawić na żądanie organu podatkowego jest zależny m.in. od przedmiotu oraz stanu prowadzonej sprawy.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 32a ustawy o VAT, przedsiębiorcy są zwolnieni z obowiązku przesyłania na żądanie organu podatkowego JPK_FA w zakresie uwzględniającym faktury ustrukturyzowane. Zwolnienie z w/w obowiązku wynika z faktu, iż nadmienione organy mają dostęp do JPK_FA za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur.
Zmiany w raportowaniu od 2023 r.
Wraz z początkiem 2023 r. zarówno podatnicy CIT, jak i PIT będą zobowiązani do prowadzenia ksiąg rachunkowych lub uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przy wykorzystaniu odpowiednich programów księgowych oraz do przesyłania w/w danych pod postacią pliku JPK w terminie do upływu terminu złożenia zeznania za rok podatkowy.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą zostaną zobowiązani do prowadzenia ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i kosztów, jak również ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przy wykorzystaniu odpowiednich programów księgowych. Zarówno księga, jak i ewidencje winna zostać przesłana do urzędu skarbowego w postaci pliku JPK w trakcie roku podatkowego i po jego zakończeniu. Wspomniane dokumenty – w trakcie roku podatkowego – będą przekazywane zgodnie ze stanem na ostatni dzień miesiąca (w przypadku, gdy są one podstawą ustalania zaliczek miesięcznych) lub kwartału (w przypadku ustalania zaliczek kwartalnych) – w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po upływie odpowiednio miesiąca albo kwartału. Wysyłka pliku JPK po zakończeniu roku podatkowego będzie musiała zostać zrealizowana do dnia upływu terminu złożenia zeznania podatkowego. Zarówno zasady, jak i terminy wysyłki poszczególnych dokumentów, które obowiązują podatników PIT, będą stosowane w przypadku podatników opłacających ryczałt ewidencjonowany ewidencji przychodów oraz wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
W myśl art. 66 ustawy o zmianie ustawy o pdof, ustawy o pdop oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105), podatnicy zobowiązani są przesyłać księgi, ewidencje i wykazy (przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej) za okresy rozliczeniowe rozpoczynające się po 31 grudnia 2022 r. Wejście w życie w/w regulacji nie jest jednak pewne, gdyż aktualnie rozważane jest odroczenie terminu ich wprowadzenia.